16 maja 2011 roku mija dwadzieścia lat od zmiany warty na straży granic Rzeczypospolitej Polskiej. Odpowiedzialność za ochronę nienaruszalności granicy państwowej przejęła, w miejsce rozformowanych Wojsk Ochrony Pogranicza, powołana przez Sejm RP Straż Graniczna. Funkcjonariusze w zielonych otokach przejmując zadania żołnierzy WOP stanęli na straży suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej strzegąc jej granic. 20 lat służby to okres, który przyniósł wiele zmian dla naszego kraju. I tak jak zmieniała się Polska, tak też zmieniała się Straż Graniczna dostosowując swoje struktury i zadania do nowych warunków. W 2004 roku, kiedy to Polska znalazła się w gronie krajów Unii Europejskiej największe zmiany przeprowadzono na granicy – strażnice i graniczne placówki kontrolne zastąpiono placówkami, do dyspozycji strażników granicznych oddano nowoczesny sprzęt pomocny w walce z nielegalną migracją i przemytem. Od tego momentu strażnicy graniczni strzegli nie tylko naszej granicy państwowej, ale także zewnętrznej granicy Unii Europejskiej.
Kolejnym krokiem milowym było podniesienie granicznych szlabanów i przystąpienie Polski do krajów Strefy Schengen. Zmieniające się warunki geopolityczne wymogły także zmiany w zakresie zadań wykonywanych przez Straż Graniczną. Ochrona głównych szlaków komunikacyjnych o znaczeniu międzynarodowym, kontrola legalności pobytu, jak również zatrudnienia cudzoziemców na terenie naszego kraju, walka z nielegalną migracją, przemytem to jedne z priorytetów współczesnej Straży Granicznej. Widok strażnika granicznego wykonującego służbowe zadnia nie w bezpośrednim sąsiedztwie granicy, ale w głębi kraju nie budzi już dziś zdziwienia i zaskoczenia. Dwadzieścia lat służby funkcjonariuszy Straży Granicznej to tysiące migrantów zatrzymanych za nielegalne przekroczenie granicy, rozbicie grup przestępczych zajmujących się przerzutem osób przez granicę, to likwidacja szlaków przemytniczych, to miliony zatrzymanego na terenie naszego kraju nielegalnego towaru bez polskich znaków akcyzy, to ujawnienie i zabezpieczenie tysięcy luksusowych pojazdów skradzionych na terenie państw Unii Europejskiej – ale nie tylko. Dwadzieścia lat służby to setki apeli o pomoc, które nie pozostały bez odpowiedzi. W szeregach strażników granicznych są ci, którzy włączają się w akcje honorowych dawców krwi, szpiku. Odpowiadają na apele o wsparcie finansowe dla tych najbardziej potrzebujących, niosą bezinteresowną pomoc, narażając własne życie, tym którzy w walce z żywiołem stracili wszystko. Funkcjonariuszom w zielonych otokach nie jest obojętny także los naszych rodaków mieszkających poza ojczyzną, których wspierają corocznymi zbiórkami darów. Współcześni strażnicy graniczni aktywnie współpracują z lokalnymi samorządami, organizacjami pozarządowymi w zakresie bezpieczeństwa w przestrzeni publicznej. Prowadząc działania edukacyjne czynnie uczestniczy w programach, skierowanych do dzieci i młodzieży, których celem jest podniesienie świadomości na temat zagrożeń oraz poprawa bezpieczeństwa.
20 lat minęło i nie było to jak jeden dzień. I choć w tym czasie wiele się zmieniło, jedna rzecz mimo upływu czasu pozostaje niezmienna. Łączy tych, którzy swoje życie związali z zielonym otokiem - wcześniej żołnierza WOP, a obecnie funkcjonariusza Straży Granicznej. To zwykła, prosta żołnierska piosenka „Na strażnicy” – jej melodia i słowa podąża za strażnikami granicznymi łącząc pokolenia.
Foto: Krzysztof Niemiec.
NASZA HISTORIA
Ośrodek Szkoleń Specjalistycznych Straży Granicznej w Lubaniu utworzono 1 października 2009 r. w miejsce znoszonych jednostek – Łużyckiego Oddziału Straży Granicznej i Ośrodka Tresury Psów Służbowych SG.
Pierwszego komendanta Ośrodka Szkoleń Specjalistycznych SG w Lubaniu, Komendant Główny Straży Granicznej, mianował 2 października 2009 roku – była nim ppłk SG Halina PANCZENKO, która pełniła tę funkcję do dnia 25 lutego 2010 roku. Nowym Komendantem Ośrodka Szkoleń Specjalistycznych SG w Lubaniu został mianowany z dniem 26 lutego 2010 roku płk SG Artur WĄSOWSKI.
Zadania dydaktyczne, przy współdziałaniu z komórkami logistycznymi, zapewniającymi prawidłowe funkcjonowanie ośrodka, prowadzą:
- Zakład Kynologii realizujący szkolenia dla funkcjonariuszy przewodników psów służbowych i ich czworonożnych podopiecznych oraz szkolenia z zakresu kynologii służbowej;
- Zakład ds. Cudzoziemców realizujący szkolenia z zakresu problematyki dotyczącej cudzoziemców, w szczególności postępowań granicznych oraz działań zmierzających do rozpoznawania, zwalczania oraz zapobiegania napływowi nielegalnej migracji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- Zakład Służby Granicznej szkolący funkcjonariuszy z zakresu dziedzin prawa krajowego oraz obowiązującego w Unii Europejskiej, z zakresu służby granicznej, kontroli ruchu granicznego, rozpoznania granicznego, działań na szlakach komunikacyjnych o szczególnym znaczeniu międzynarodowym;
- Zakład Szkolenia Ogólnozawodowego realizujący szkolenia z zakresu języków obcych, komunikacji społecznej, psychologii, etyki zawodowej, zarządzania, szkolenia strzeleckiego, wychowania fizycznego i technik interwencji, zabezpieczenia służby granicznej, eksploatacji pojazdów, bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, teleinformatyki i obserwacji technicznej;
- Zakład Organizacji Dydaktyki, którego zasadniczym zadaniem jest planowanie i organizacja procesu dydaktycznego oraz prowadzenie zajęć dydaktycznych na wszystkich poziomach szkolenia z zakresu metodyki kształcenia oraz innych określonych w planie zajęć.
Zajęcia dla słuchaczy prowadzone są w budynkach dydaktycznych wyposażonych w sale lekcyjne przystosowane do nauczania małych grup, co pozwala na stosowanie nowoczesnych metod interaktywnych z wykorzystaniem techniki audiowizualnej. Ośrodek dysponuje salami dydaktycznymi ogólnego przeznaczenia, salami informatycznymi, salami specjalistycznymi w tym m.in. pracowniami osmologicznymi oraz placami ćwiczeń do zajęć praktycznych z tresury psów. Zajęcia przewidziane programem nauczania realizowane są także na nowoczesnej krytej strzelnicy przystosowanej do strzelania ze wszystkich typów broni krótkiej i długiej oraz obiektach sportowych, gdzie do dyspozycji słuchaczy pozostają hala sportowa, siłownia, mata do sportów walki oraz ścianka wspinaczkowa.
Znajdujący się w strukturze ośrodka Obiekt Szkoleniowy w Szklarskiej Porębie stanowi doskonałe zaplecze m.in. do szkoleń z zakresu wspinaczki górskiej.
W 2010 roku Komendant Ośrodka podpisał porozumienie z polskim oddziałem Międzynarodowej Organizacji do spraw Migracji (IOM), dotyczące współpracy szkoleniowej w obszarze zarządzania migracją, w szczególności w zakresie realizacji dobrowolnych powrotów, przeciwdziałania handlowi ludźmi, opieki medycznej nad migrantami, integracji migrantów oraz innych kwestii związanych pośrednio i bezpośrednio z powyższymi zagadnieniami.
W tym samym roku Komendant Ośrodka podpisał Plan współpracy na lata 2010 – 2011 z Centrum Kynologicznym Państwowej Służby Granicznej Ukrainy w Wielkich Mostach, reprezentowanym przez Komendanta Centrum Kynologicznego PSGU. Plan zawiera także deklarację wspólnego przygotowania projektu pod auspicjami Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM) na kolejne lata celem pozyskania zewnętrznego finansowania dla przygotowania i realizacji zadań związanych z rozszerzeniem szkoleń w Centrum Kynologicznym Państwowej Służby Granicznej Ukrainy.
Od początku swojego istnienia, Ośrodek rozwija współpracę z Europejską Agencją Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej FRONTEX, która koordynuje współpracę operacyjną między państwami członkowskimi w dziedzinie zarządzania granicami zewnętrznymi, wspomaga państwa członkowskie w szkoleniu funkcjonariuszy straży granicznej, w tym w ustanowieniu wspólnych standardów szkoleniowych, przeprowadza analizy ryzyka, śledzi rozwój badań mających znaczenie dla kontroli i ochrony granic zewnętrznych, wspomaga państwa członkowskie w sytuacjach wymagających zwiększonej pomocy technicznej i operacyjnej na granicach zewnętrznych oraz udziela państwom członkowskim niezbędnego wsparcia w organizowaniu wspólnych działań dotyczących powrotów, intensywnie uczestnicząc w organizowanych przez nią szkoleniach. 1 marca 2011 roku Komendant Główny SG – gen.bryg. SG Leszek Elas
podpisał deklarację o ustanowieniu Ośrodka Szkoleń Specjalistycznych SG w
Lubaniu Akademią Partnerską Europejskiej Agencji Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich (FRONTEX).
Ośrodek, wzorem swojego poprzednika – Łużyckiego Oddziału Straży Granicznej - objął patronatem klasy o profilu graniczno-obronnym w Zespole Szkół w Lubomierzu oraz w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych im. Kombatantów Ziemi Lubańskiej w Lubaniu. Klasy te mają na celu kształtowanie w uczniach postaw patriotycznych i przybliżenie zawodu funkcjonariusza Straży Granicznej, co być może w przyszłości zaowocuje wyborem zawodu związanego z formacjami mundurowymi.
Ośrodek Szkoleń Specjalistycznych SG w Lubaniu kontynuuje chlubne tradycje swoich poprzedników – Łużyckiego Oddziału Straży Granicznej oraz Ośrodka Tresury Psów Służbowych SG im. Ziemi Łużyckiej w Lubaniu.
